W dniu 20 marca 2010 roku w niemieckim Stralsundzie odbyły się warsztaty poświęcone problemowi wysokiej śmiertelności ssaków morskich i ptaków w rybackich sieciach. Dyskusje te miały miejsce dzień przed rozpoczęciem 24. Konferencji European Cetacean Society (ECS). Tematem przewodnim tegorocznej konferecji był: „Populacje ssaków morskich: wyzwania ochronne w najbliższej dekadzie”.
Organizatorami warsztatów były: Stowarzyszenie European Cetacean Society (ECS) oraz Sekretariat Porozumienia ASCOBANS. Porozumienie ASCOBANS wyszło tym samym naprzeciw wielokrotnym postulatom środowisk naukowych i politycznych, chcących w sposób realny zaangażować sektor rybacki w dyskusję nad sposobami zmniejszenia śmiertelności zagrożonych gatunków waleni, a szczególnie bałtyckich morświnów.
Populacja morświnów żyjących w Morzu Bałtyckim jest obecnie skrajnie zagrożona wyginięciem. W całym Bałtyku żyje ich zaledwie kilkaset. Przyłów, czyli przypadkowe złapanie w sieci ssaka morskiego jest istotnym zagrożeniem wpływającym na zmniejszenie liczebności populacji morświnów w naszym morzu. Obecnie szacuje się, iż śmiertelność spowodowana uduszeniem w sieciach rybackich jest 4-krotnie wyższa niż zdolności reprodukcyjne gatunku.
Uczestnicy warsztatów dyskutowali o możliwościach wprowadzenia bardziej selektywnych narzędzi połowowych skonstruowanych tak, by zmniejszyć śmiertelne przyłowy ssaków morskich. Wskazano również na rolę rządów państw, których ten problem dotyczy. Ich zadaniem powinno być finansowanie projektów współpracy, jednoczących rybaków, inżynierów oraz naukowców w pracy nad zmniejszeniem problemu przyłowu.
Spotkania takie mają na celu stworzenie wspólnej płaszczyzny do podjęcia dyskusji między środowiskiem rybackim a naukowym. Niestety, na warsztacie nie pojawiło się zbyt wielu rybaków. Taka sytuacja nie wpływa korzystnie na współpracę oraz spowalnia rozwój nowych metod przeciwdziałających przyłowowi ssaków morskich w wodach przybrzeżnych Europy.
Obecnie duży nacisk kładzie się na to, by w sposób aktywny zaangażować środowisko rybackie w tworzenie planów ochrony ssaków morskich przed przyłowem. Rybacy są bezpośrednio związani ze środowiskiem życia tych zwierząt, dlatego istotne są ich opinie na temat proponowanych metod ochrony waleni. Organizatorzy tego spotkania mają nadzieję, iż zapoczątkuje ono serię owocnych i kreatywnych dyskusji, których efektem będzie wypracowanie wspólnych metod skutecznej ochrony waleni przed przypadkową śmiercią w sieciach rybackich.
Tekst: Klaudyna Sergot
Foto: Krzysztof Skóra
(kliknij na miniaturkę, aby ją powiększyć)