Już po raz drugi osoby odwiedzające pawilony targowe podczas Międzynarodowych Targów Ochrony Środowiska POLEKO w Poznaniu mogły zapoznać się z realizowanym przez Stację Morską Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w Helu projektem ochrony morświnów.
Tematem przewodnim tegorocznej, dwudziestej pierwszej już, edycji POLEKO była gospodarka odpadami, a honorowy patronat nad targami objął Minister Środowiska, prof. Maciej Nowicki. Pomiędzy 24 a 27 listopada br. wszyscy zwiedzający te największe targi ochrony środowiska i gospodarki komunalnej w Europie Środkowo-Wschodniej oprócz ofert wystawców z Polski mogli także zapoznać się z firmami z 22 innych krajów: Austrii, Belgii, Czech, Danii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Japonii, Kanady, Litwy, Niemiec, Nigerii, Norwegii, Nowej Zelandii, Stanów Zjednoczonych, Szwajcarii, Szwecji, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i Włoch. W tym roku po raz drugi POLEKO towarzyszyły również Międzynarodowe Targi Techniki Komunalnej KOMTECHNIKA. Ekspozycja POLEKO objęła w sumie 9 sektorów branżowych, w tym m.in. Wodę i ścieki, Energię, Odpady i recykling, Powietrze, hałas i wibracje oraz Edukację ekologiczną.
Stacja Morska przygotowała stoisko, które przyciągało zwiedzających swoją odmiennością, a przede wszystkim widocznymi już z dużej odległości modelami morświnów w skali 1:1. Kolorowe fotogramy, mnogość ulotek informacyjno-edukacyjnych, wyświetlany na dużym ekranie film o działalności Stacji Morskiej – wszystko to czyniło nasz punkt bardzo atrakcyjnym. Projekt „Czynna ochrona morświnów przed przyłowem” był głównym tematem rozmów, jakie pracownicy naszej placówki przeprowadzali ze wszystkimi zainteresowanymi osobami. Nasza obecność na POLEKO 2009 była możliwa dzięki dotacji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a także wsparciu Grupy LOTOS S.A.
Zauważyliśmy, że dzięki zakrojonej na szeroką skalę edukacji coraz więcej mieszkańców naszego kraju kojarzy morświny z Bałtykiem. W tym roku pawilon 5, w którym znajdowało się nasze stoisko odwiedziło znacznie więcej grup dzieci i młodzieży niż miało to miejsce w roku ubiegłym. Cieszy fakt, że to właśnie najmłodsze pokolenia Polaków niemal bezbłędnie rozpoznają morświny i co nieco o nich wiedzą. Droga do sukcesu jest jednak jeszcze daleka. Obecność młodzieży na POLEKO pozwala mieć nadzieję na to, że w przyszłości dobrze wyedukowane społeczeństwo naszego kraju będzie chciało i wiedziało jak chronić kluczowe gatunki bałtyckich roślin i zwierząt. Morświny żyjące w naszym morzu są dziś skrajnie zagrożone wyginięciem. Ich zasoby liczą zaledwie kilkaset osobników, zaś największym niebezpieczeństwem dla nich są stawne sieci skrzelowe, w które te ssaki zaplątują się, a następnie giną w nich z braku powietrza. Na stoisku Stacji Morskiej opowiadaliśmy o biologii tych małych waleni, zagrożeniach oraz sposobach ich ochrony. Prezentowaliśmy techniczne narzędzia służące realizacji projektu czynnej ochrony tych morświnów przed przypadkowy złowieniem, odpowiadaliśmy na pytania, rozdawaliśmy ulotki. Promowaliśmy również bałtycką propozycję eko-etykiet, mających w przyszłości służyć oznakowaniu wyrobów z ryb łowionych metodami bezpiecznymi dla bałtyckich ssaków.
Setki rozkolportowanych ulotek i tyleż samo zainteresowanych osób daje nadzieję na to, że wiedza o zagrożonych wyginięciem mieszkańcach Bałtyku dotrze wraz z odwiedzającymi targi do ich domów, szkół, przedsiębiorstw i centrów administracyjnych. Bałtyckie morświny potrzebują sojuszników w walce o przetrwanie.
Oprac. M. Konkel