W kopenhaskiej siedzibie ICES 1 odbyło się w dniach 19-22 stycznia 2009r. kolejne spotkanie grupy badawczej ds. przyłowu – SGBYC 2. To już drugie tego typu spotkanie na którym dyskutowane są problemy wynikające z faktu, że podczas połowów przemysłowych gatunków ryb w sieci trafiają zwierzęta chronione prawem, a wśród nich także takie którym zagraża wyginięcie. Eksperci z różnych krajów europejskich i Stanów Zjednoczonych starają się zjawisko to badać i opisać poszukując metod zapobiegania niekorzystnym procesom dla naturalnej bioróżnorodności mórz i oceanów.
Na czele podejmowanych w dyskusjach zagadnień stoi nadal przyłów morświnów i delfinów. Rośnie jednak zainteresowanie danymi dotyczącymi śmiertelności morskich ptaków i żółwi, a także kilku gatunków ryb oraz bezkręgowych organizmów będących mieszkańcami morskiego dna.
Ilość programów badawczych nad przyłowem rośnie w bardzo znaczącym tempie -szczególnie w Stanach Zjednoczonych, ale i kraje Europy Zachodniej i Skandynawii z powodzeniem rozwijają tę tematykę. Materia sprawy nie jest łatwa, a metody pracy są różne w zależności od kraju lub typu rybołówstwa. Z pomocą przychodzi nowoczesna technologia i zawsze cenna w takich sytuacjach inwencja naukowców. Do pewności pełnego zrozumienia samego zjawiska i skali jeszcze daleka droga. Wszyscy liczą na dobrą współpracę z rybakami. Testowane są nowe systemy odstraszania zwierząt od sieci, mocniejsze pingery, telewizyjne systemy kontroli połowów na kutrach (nawet bardzo małych), badane nowe tkaniny sieciowe, które mają tą właściwość, że są pod wodą lepiej rozpoznawalne przez morskie ssaki.
Szwedzki testowy system telewizyjnego monitoringu połowów rybackich.
Na zdjęciu: (1) kutry biorące w eksperymencie, (2) sposoby montowania kamer,
(3) obraz zapisu z czynności połowowych (4) „czarna skrzynka” – rejestrator danych o aktywności statku i jego urządzeniach. Wg. Dan Tilander and Sven Gunnar Lunneryd (2009) „Pilot study of Electronic Monitoring (EM) system for fisheries control on smaller vessels. Institute of Coastal Research, Swedish Board of Fisheries, Box 109, SE- 442 22 Öregrund, Sweden.
Nowy, opracowany w Wielkiej Brytanii model akustycznego odstraszacza
– pinger typu DDD, o gwarantowanym zasięgu oddziaływania 500 m
(teoretycznie do 2 km) przy sile 165 dB.
Jednym z zagadnień poruszanych w czasie 4 dniowych obrad były sprawy związane z Regulacją 812/2004, która to w celu ochrony morświnów wprowadziła zakaz używania sieci dryfujących w państwach UE. W ramach dyskusji nad przekrojowymi zagadnieniami, które wynikały z programu spotkania polscy jej uczestnicy zaprezentowali wyniki realizowanej przez Morski Instytut Rybacki ostatniej fazy monitoringu przyłowu na kutrach naszych rybaków oraz założenia i wstępne doświadczenia płynące z prowadzonego przez Stację Morską Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego projektu czynnej ochrony morświnów na Zatoce Puckiej oraz poinformowali o skali dokonanego przez Departament Rybołówstwa MRiRW zakupu pingerów dla statków operujących na łowiskach rejonu Zatoki Pomorskiej.
Raport z posiedzenia grupy SGBYC zostanie wkrótce opublikowany na jej internetowej stronie – kliknij.
Krzysztof E. Skóra