W niedzielę 31 maja 2009r. odbył się w Gdyni na Skwerze Kościuszki Piknik Naukowy zorganizowany w ramach  VII Bałtyckiego Festiwalu Nauki. Obie te imprezy propagują naukę wśród  ludzi, którzy nie zawsze wiedzą, czym zajmują się instytucje o niezrozumiale często brzmiących nazwach. Jak co roku, Piknik Naukowy odbywał się na Skwerze Kościuszki w Gdyni, który odwiedzany jest przez całe rodziny, wybierające go na miejsce spacerów w słoneczne dni.

W imprezie uczestniczyła również Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w Helu z ekspozycją zatytułowaną  „Świat bałtyckich morświnów”. Tym razem nasze stoisko stanęło w bezpośrednim sąsiedztwie pomnika morświna.
Nasza prezentacja spotkała się z dużym zainteresowaniem gości festiwalu zaskoczonych i zaintrygowanych faktem występowania w Bałtyku  morświna – ssaka spokrewnionego z delfinem. Uczestnicy festiwalu mogli zapoznać się z informacjami dotyczącymi zarówno biologii morświna, zagrożeń spotykających go w morzu jak i projektu jego ratowania. Obejrzeć także można było naturalnej wielkości modele tego ssaka, a także posłuchać wydawanych przez nie pod wodą dźwięków.

Pracownicy Stacji Morskiej zorganizowali ponadto prezentację aparatury stosowanej do akustycznego monitoringu obecności morświnów w morzu – tzw. POD-ów, czyli akustycznych wykrywaczy morświnów oraz sposobów jej instalacji. Można było również obejrzeć pingery, czyli akustyczne urządzenia ostrzegające morświny przed niebezpieczeństwem, stosowane głównie na rybackich sieciach celem zmniejszenia przyłowu, czyli przypadkowego ginięcia w nich morświnów. Przyłów uznany jest obecnie za jedno z najpoważniejszych zagrożeń z jakim muszą się dziś borykać żyjące w naszym morzu morświny. Zarówno POD-y jak i pingery są narzędziami używanymi przy realizacji projektu „Czynna ochrona morświnów przed przyłowem”, którego realizatorem, przy finansowym wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, jest Stacja Morska IOUG w Helu. Odwiedzający wyposażani byli w informację jak rozpoznać płynącego morświna i gdzie zgłaszać przypadki spotkania takich obserwacji.

Uczestnicy festiwalu mogli usłyszeć odgłosy jakie pod wodą wydaje morświn (po odpowiednim przetworzeniu na częstotliwość słyszalną dla człowieka). Prezentowano film „Bałtyckie morświny”, który ma  charakter informacyjno – edukacyjny, a jego zadaniem jest utrwalenie wizerunku morświna oraz przedstawienie zagadnień związanych z jego biologią, warunkami bytowania, zagrożeniami i zaleceniami ochrony. Oglądając film goście naszego stoiska mogli podziwiać nie tylko piękny wygląd tych ssaków, ale dowiedzieć się także o przyczynach i celach, dla których są utrzymywane w warunkach hodowli.

Goście festiwalu byli informowani o działaniach Stacji w ramach Porozumienia o Ochronie Małych Waleni Bałtyku i Morza Północnego – ASCOBANS, a także o Planie Odtworzenia Morświnów Bałtyckich ASCOBANS.
Na pamiątkę wizyty przy stoisku Stacji Morskiej każdy odwiedzający dostawał zestaw ulotek, aby mógł pogłębiać swoją wiedzę w domu.

Dla dzieci przeznaczone były naklejki, pocztówki oraz plakaty z wizerunkami morświnów. Milusińscy, którzy wyjątkowo się czymś wyróżnili dostawali specjalne nagrody – kredki, ekologiczne torby, kubki, karty do gry w morskiego „Piotrusia”.

Poza stoiskiem Stacji Morskiej w dwóch większych namiotach na zwiedzających czekało także dużo atrakcji. Wiele innych instytucji naukowych oraz ich zakładów wystawiło swoje reprezentacje. Można było oglądać między innymi żywe skorupiaki czy ryby w akwariach. Przeprowadzano eksperymenty naukowe i konkursy z nagrodami. Jednym słowem Bałtycki Festiwal Nauk to impreza, którą warto kontynuować.

Oprac. Marcin Gawdzik
Foto: Krzysztof E.Skóra

2.06.2009r.

Nasza obecność na Bałtyckim Festiwalu Nauki była możliwa dzięki wsparciu finansowemu ze strony m.in.: Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku oraz Grupy Lotos, którym serdecznie dziękujemy.