Przybył do Helu badawczy jacht Międzynarodowego Funduszu Na Rzecz Zwierząt (International Fund for Animal Welfare – IFAW) „Song of the Whale”. Jego misja polega na oszacowaniu ilości bałtyckich morświnów. Na pokładzie pracuje międzynarodowa ekipa badawcza. Kierownikiem projektu jest dr Per Beggren ze Szwecji.  W ekipie jest  także mgr Iwona Kuklik ze Stacji Morskiej UG.  Obserwacje i podwodny nasłuch są prowadzone w całej polskiej strefie Bałtyku. Najwięcej czasu zostanie poświęcone badaniom Zatok; Puckiej i Gdańskiej gdzie onegdaj morświny występowały najliczniej.  Ekspedycja odbywa się pod patronatem Porozumienie o Ochronie Małych waleni Bałtyku i Morza Północnego  ASCOBASNS (Agreement of the Conservation of Small Cetaceans of the Baltic and North Seas), które Polska ratyfikowała w 1996 roku.

Krzysztof E. Skóra
5 września 2001r.

 

“Song of the Whale” jest badawczym jachtem Międzynarodowego Funduszu Na Rzecz Zwierząt (International Fund for Animal Welfare – IFAW).  Ma 14 m długości i zbudowano go w Wielkiej Brytanii w 1979 r. W 1987 został wykupiony przez IFAW i przystosowany do swej nowej roli – prowadzenia nieinwazyjnych, przyjaznych zwierzętom morskim badań nad ich życiem. Naukowcy z “Song of the Whale” badają walenie na pełnym morzu, zapewniają pomoc w ratowaniu wielorybów uwięzionych w sieciach rybackich, propagują obserwowanie waleni jako alternatywę do polowań na nie i prowadzą działalność edukacyjną. Załogę tworzy niewielka grupa badaczy poświęconych działaniu na rzecz zwierząt. Łączą oni umiejętności żeglarskie z wiedzą naukową. Dzięki używaniu żagli ich pracy, w większości obejmującej monitoring dźwiękowy z użyciem hydrofonów, nie zakłóca hałas pracującego silnika.

Poznanie zwyczajów waleni bez ingerencji w ich życie oznacza wiele godzin i dni spędzonych na otwartym morzu. Małe pełnomorskie jachty, do jakich zalicza się “Song of the Whale”, są najbardziej odpowiednie do tego celu.

Badania głosów wielorybów

Od swego pierwszego rejsu na Azorach w 1987 załoga “Song of the Whale” przede wszystkim wykształciła nowe, nieinwazyjne metody zdobywania wiedzy zwierzętach morskich. Badacze rozwinęli technikę monitoringu dźwiękowego, pod wieloma względami przewyższającą tradycyjne metody obserwacji i skuteczniejszą w wykrywaniu waleni. Stosowane techniki dźwiękowe umożliwiły dokonanie wielu odkryć dotyczących porozumiewania się wielorybów, ich zwyczajów, liczebności populacji, rozmieszczenia i sposobu migracji. Nagrywano ich głosy, identyfikowano pojedyncze osobniki, pobierano próbki skóry do analizy DNA w celu ustalenia ich pokrewieństwa. Badania te wzbogacają naszą wiedzę o wielorybach i umożliwiają ich trwałą i skuteczną ochronę.

Ostatnio załoga “Song of the Whale” zajmuje się ochroną najbardziej zagrożonego na świecie gatunku wieloryba – wala biskajskiego (Eubalaena glacialis). Pozostało ich mniej niż 300 i zagrażają im statki poruszające się po szlakach wodnych u wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej. Dzięki działalności załogi “Song of the Whale” dla statków wpływających na obszar zamieszkany przez wieloryba biskajskiego wprowadzono obowiązek zgłaszania się straży przybrzeżnej Stanów Zjednoczonych. Statki  otrzymują następnie instrukcje i wskazówki dotyczące omijania wielorybów. Dzięki współpracy z Cornell University skonstruowano boje umożliwiające przez okres 4-6 tygodni nagrywanie dźwięków wielorybów biskajskich i hałasu powodowanego przez statki. Dane rejestrowane są na chipie komputerowym i dostarczają informacji o zachowaniu wielorybów podczas zbliżania się statku.

Obserwowanie waleni i ekoturystyka

Na Azorach dzięki “Song of the Whale” badano z użyciem technik akustycznych zwyczaje, organizację socjalną i zachowania głosowe kaszalotów. Projekt. pomógł rozpowszechnić obserwowanie wielorybów na wyspach i pogodzić z długą tradycją wielorybniczą. Wielorybnictwo jest obecnie zabronione na Azorach, a możliwość podglądania waleni przyciąga tam ludzi z całego świata.

Pomoc wielorybom w potrzebie

Dzięki “Song of the Whale” określono zagrożenia istotne dla wielorybów, delfinów i morświnów. Jacht uczestniczy w akcjach ratunkowych waleni, które dostały się w sieci rybackie, kontroluje na oceanach  statki rybackie używające sieci groźnych dla życia tych zwierząt. Jest to niezwykle istotna rola; bo np. jeśli nie możemy zapobiec śmierci 3 samic wieloryba biskajskiego każdego roku, gatunek ten wyginie w czasie krótszym niż 200 lat. Badany jest również wpływ hałasu podwodnego na ssaki morskie, w tym oddziaływanie “zanieczyszczenia akustycznego” na ich porozumiewanie i zachowanie.